ਮੱਘਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਆਹਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਭਰ ‘ਚ 10 ਅਤੇ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਬੰਡਲਾਂ ਦੀ ਕਾਲਾਬਾਜ਼ਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਜ਼ਾਰ ‘ਚ 10 ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਵਾਂ ਨੋਟ 1500 ਰੁਪਏ ‘ਚ ਵਿਕਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਦੀ ਕੀਮਤ 2500 ਰੁਪਏ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਤੀ ਨੋਟ 50% ਤੱਕ ਦਾ ਮੁਨਾਫਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਿਆਹਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕੱਪੜਿਆਂ ਅਤੇ ਜੁੱਤੀਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ‘ਚ 10 ਰੁਪਏ ਅਤੇ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਬੰਡਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਅਨੰਦ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸੇਵਾ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਚ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਕਸਰ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਸਟਾਕ ਵਿੱਚ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। RBI ਦੀ ਬੇਨਤੀ ‘ਤੇ, ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਟ ਕੀਤੇ ਮੁੱਲ ‘ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ 10 ਅਤੇ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੰਗ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਕਮੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਲੋਕ 50, 100 ਅਤੇ 200 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸੇ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ RBI ਦੇ ਨਿਯਮ ਨਵੇਂ ਨੋਟਾਂ ਅਤੇ ਪਿੰਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਅਜੇ ਵੀ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਆਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਲਈ। ਸਥਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਨਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਚ 10 ਅਤੇ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਵੇਂ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 1,500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਅਤੇ 2,500 ਰੁਪਏ ਦੇ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਤੁਰੰਤ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
ਬੈਂਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਆਕਾਸ਼, ਸ਼ੁਭਮ ਗੁਪਤਾ, ਸੌਰਭ, ਰਾਘਵ, ਸ਼ਿਨੂੰ ਅਤੇ ਪੰਕਜ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਵੇਂ ਕਰੰਸੀ ਨੋਟ ਸਥਾਨਕ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਡਿਲੀਵਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਬੈਂਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ‘ਚ SSP ਵਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਅਤੇ SDM ਕੰਵਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਰਿਪੋਰਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਤਾਂ ਬਣਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
